Drive from the mountain pasture (δεν υπάρχει)
Η εορταστική κάθοδος των κοπαδιών από τα ψηλά ορεινά βοσκοτόπια, η λήξη της περιόδου βόσκησης των αλπικών βοσκοτόπων και η έναρξη της χειμερινής περιόδου (τα ζώα διατηρούνται σε στάβλους).
Glossary
Drive to the mountain pasture (δεν υπάρχει)
Το ανέβασμα των κοπαδιών στα ορεινά βοσκοτόπια, η έναρξη της περιόδου βόσκησης των αλπικών βοσκοτόπων.
Nomadism (δεν δίνεται)
Τα συστήματα βασίζονται στην εκτεταμένη μετακίνηση κοπαδιών για αναζήτηση τροφής, υπό την καθοδήγηση οικογενειών που δεν έχουν μόνιμη βάση.
Τρόπος ζωής κατά τον οποίο μια κοινότητα δεν έχει μόνιμη εγκατάσταση (κατοικία) αλλά μετακινείται από περιοχή σε περιοχή, συνήθως εποχιακά και εντός μιας καθορισμένης περιοχής.
Για τους σκοπούς του έργου TRANSFARM, αυτό δεν σχετίζεται.
Τρόπος ζωής κατά τον οποίο μια κοινότητα δεν έχει μόνιμη εγκατάσταση (κατοικία) αλλά μετακινείται από περιοχή σε περιοχή, συνήθως εποχιακά και εντός μιας καθορισμένης περιοχής.
Για τους σκοπούς του έργου TRANSFARM, αυτό δεν σχετίζεται.
Semi-sedentary system (δεν δίνεται)
Συστήματα που βασίζονται σε ένα μόνιμο χωριό που κατοικείται από γυναίκες και παιδιά, από το οποίο τα κοπάδια, που συνήθως φροντίζονται από άνδρες και αγόρια, απουσιάζουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα για αναζήτηση τροφής. Για το έργο TRANSFARM, αυτό δεν συσχετίζεται.
Στράτα/ Διαδρομή μετακίνησης
Διαδρομή για τη μετακίνηση των ζώων με τα πόδια (ή με άλογα, μερικές φορές με οχήματα, ιδίως στη Σκανδιναβία) από ένα μέρος σε άλλο, μεταξύ θερινών και χειμερινών βοσκοτόπων.
Πολλοί δρόμοι μετακίνησης ήταν διαδρομές από την αρχαιότητα όμως είναι άγνωστης ηλικίας- άλλοι χρονολογούνται από το Μεσαίωνα ή πιο πρόσφατους χρόνους.
Συνώνυμα: στράτα, διαδρομή μετακίνησης, μονοπάτι.
σε αντίθεση με το Drove/drove route/drove way που σημαίνει τη διαδρομή προς τις αγορές των ζώων, η οποία είναι μιάς κατεύθυνσης, η στράτα είναι πάντα διπλής κατεύθυνσης, αντίστοιχα μια κυκλική διαδρομή.
Πολλοί δρόμοι μετακίνησης ήταν διαδρομές από την αρχαιότητα όμως είναι άγνωστης ηλικίας- άλλοι χρονολογούνται από το Μεσαίωνα ή πιο πρόσφατους χρόνους.
Συνώνυμα: στράτα, διαδρομή μετακίνησης, μονοπάτι.
σε αντίθεση με το Drove/drove route/drove way που σημαίνει τη διαδρομή προς τις αγορές των ζώων, η οποία είναι μιάς κατεύθυνσης, η στράτα είναι πάντα διπλής κατεύθυνσης, αντίστοιχα μια κυκλική διαδρομή.
Μετακινούμενη
Η μετακινούμενη κτηνοτροφία είναι μια μορφή κινητής κτηνοτροφίας με τακτική, εποχιακή, κυκλική μετακίνηση ζώων (κυρίως προβάτων, αγελάδων και αιγών, αλλά και αλόγων, γαϊδουριών και ταράνδων) σε μεγάλες αποστάσεις, συνοδευόμενη από ανθρώπους μεταξύ διαφορετικών γεωγραφικών, ενίοτε και διαφορετικών κλιματικών περιοχών κατά μήκος σταθερών διαδρομών, οι οποίες διαρκεί αρκετούς μήνες. Οι μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι έχουν μόνιμες χειμερινές εκμεταλλεύσεις.
Η μετακινούμενη κτηνοτροφία σχετίζεται με σταθερά σπίτια διαφόρων τύπων για τις διάφορες τοποθεσίες που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Διακρίνουμε τρεις μορφές: την κάθετη, την οριζόντια και την αστική μετακίνηση.
Η μετακινούμενη κτηνοτροφία διαφέρει από τον νομαδισμό και τα συστήματα ημι-εκτατικής κτηνοτροφίας.
Η μετακινούμενη κτηνοτροφία σχετίζεται με σταθερά σπίτια διαφόρων τύπων για τις διάφορες τοποθεσίες που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια της οδήγησης. Διακρίνουμε τρεις μορφές: την κάθετη, την οριζόντια και την αστική μετακίνηση.
Η μετακινούμενη κτηνοτροφία διαφέρει από τον νομαδισμό και τα συστήματα ημι-εκτατικής κτηνοτροφίας.
Kάθετη μετακίνηση
Η κάθετη μετακένωση, που συμβαίνει συνήθως σε ορεινές περιοχές, όπου τα ζώα οδηγούνται μεταξύ βοσκοτόπων χαμηλού υψομέτρου και βοσκοτόπων υψηλού υψομέτρου.
Horizontal transhumance (δεν υπάρχει)
Η οριζόντια μετακίνηση, συμβαίνει σε πεδινές περιοχές ή οροπέδια, όπου οι κτηνοτρόφοι και τα ζώα τους μετακινούνται σε μεγάλες αποστάσεις από τα καλοκαιρινά βοσκοτόπια μακριά από τα σπίτια τους, στα χειμερινά βοσκοτόπια κοντά στα σπίτια τους. Το κοπάδι συνοδεύεται από τουλάχιστον έναν βοσκό και αρκετά σκυλιά. Σήμερα, συχνά χρησιμοποιούνται κινητοί φράχτες στις στάση βόσκησης. Κατά τη διάρκεια της μετακίνησης, οι άνθρωποι του κοπαδιού δεν έχουν σταθερά σπίτια. Μερικές φορές, τα προσωρινά σπίτια είναι είτε στη διάθεση τους είτε τα φέρνουν στις περιοχές διανυκτεύρευσης άλλα μέλη της οικογένειας.
Urban Transhumance (δεν υπάρχει)
Η αστική μετακινούμενη κτηνοτροφία είναι μια ειδική μορφή οριζόντιας μετακινούμενης κτηνοτροφίας ως ένας νέος (βιώσιμος) τρόπος διατήρησης των βοσκοτόπων στο αστικό περιβάλλον. Τα κοπάδια μετακινούνται κατά μήκος καθορισμένων συντομότερων διαδρομών κατά μήκος πάρκων, σε αναχώματα και ιδιωκτικές εκτάσεις, συνοδευόμενα από βοσκούς και σκύλους. Συχνά συνδυάζεται με την εκπαίδευση, τις πράσινες υποδομές, τη βιωσιμότητα και άλλα θέματα.
Εμπλεκόμενοι στη μετακίνηση
Γενικός όρος για όλους τους ανθρώπους που σχετίζονται με τη μετακινούμενη κτηνοτροφία με τον ένα ή τον άλλο τρόπο: αγρότες, κτηνοτρόφοι, βοσκοί, τυροκόμοι.
Τυροκόμος
Άτομα που τυροκομούν το γάλα για τη παρασκευή τυριού τόσο στις εποχιακές όσο και στις αλπικές εκμεταλλεύσεις, αλλά που δεν εμπλέκονται στην φροντίδα των κοπαδιών.
Bοσκός, Τσομπάνος
Το άτομο που φροντίζει τα ζώα και μετακινείται μαζί τους. Σε ορισμένες χώρες, οι βοσκοί παράγουν επίσης τυρί κ.λπ., σε άλλες όχι.
Συνώνυμα: βοσκός, βοσκοπούλα, οδηγός, κτηνοτρόφος.
Υπάρχουν πολλοί εθνικοί όροι διαφορετικοί ανάλογα με το είδος ζώου, π.χ. βοσκός”.
Συνώνυμα: βοσκός, βοσκοπούλα, οδηγός, κτηνοτρόφος.
Υπάρχουν πολλοί εθνικοί όροι διαφορετικοί ανάλογα με το είδος ζώου, π.χ. βοσκός”.
Ranger (δεν δίνεται)
Σήμερα, και οι δασοφύλακες μπορούν να είναι βοσκοί, αν συνοδεύουν κοπάδια σε προστατευόμενες περιοχές.
Kοπάδι
Ομάδα ζώων που μετακινούνται, μπορεί να είναι του ίδιου ή διαφορετικού είδους.
Συνώνυμα: κτηνοτροφία, αγέλη, αγέλη ζώων
Συνώνυμα: κτηνοτροφία, αγέλη, αγέλη ζώων
Ελληνικός ποιμενικός
Ειδικές φυλές, οι οποίες είναι ειδικά εκπαιδευμένες για να παρακολουθούν και να προστατεύουν το κοπάδι.
Ψευδαλπικά λιβάδια
Εκτεταμένοι βοσκότοποι (λιβάδια) στις ορεινές περιοχές / αλπικοί βοσκότοποι. Το τοπίο των αλπικών βοσκοτόπων (alp) περιλαμβάνει κτίρια, όπου οι βοσκοί και αντίστοιχα τυροκόμοι περνούν αρκετούς μήνες. Επιπλέον, το alp είναι συνώνυμο της κονόχρηστης έκτασης στα βουνά. Σε ορισμένες χώρες, η καλοκαιρινή εκμετάλευση είναι συνώνυμο του alp.
Kοινόχρηστη γη
Έκταση η οποία χρησιμοποιείται από την κοινότητα των κτηνοτρόφων ενός ή περισσότερων δήμων μιας περιοχής. Κοινόχρηστη γη υπάρχει ακόμη και σήμερα, π.χ. σε ορεινές περιοχές (όπως οι Άλπεις) ή στα μονοπάτια μετακινούμενων κτηνοτρόφων.
Tσελιγκάτο
Ονομασία για μεμονωμένες εκμεταλλεύσεις και τα βοσκοτόπια τους με τα σχετικά κτίρια που χρησιμοποιούνται για μια συγκεκριμένη περίοδο του έτους. Η έκταση είναι μικρότερη από ό,τι η κοινόχρηστη γη ή τα ψευδαλπικά λιβάδια.
Ξύλινα σπίτια για διαμονή, αποθήκευση σανού, παραγωγή τυριού και μερικές φορές και τουρισμό.
Ο όρος περιλαμβάνει φρεάτιες, καλοκαιρινές και φθινοπωρινές φάρμες με πολλούς εθνικούς όρους, που διαφοροποιούν την εποχή, την αρχιτεκτονική, το υλικό και την τοποθεσία.
Ξύλινα σπίτια για διαμονή, αποθήκευση σανού, παραγωγή τυριού και μερικές φορές και τουρισμό.
Ο όρος περιλαμβάνει φρεάτιες, καλοκαιρινές και φθινοπωρινές φάρμες με πολλούς εθνικούς όρους, που διαφοροποιούν την εποχή, την αρχιτεκτονική, το υλικό και την τοποθεσία.
Κονάκι
Εποχιακό αλλά μόνιμο κτίριο, που χρησιμοποιείται σε υψηλό υψόμετρο μόνο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού για διαμονή και παραγωγή. Υπάρχουν πολλοί εθνικοί ειδικοί τύποι. Συνώνυμα: καλύβα
Τέντα
Μη μόνιμη (όχι σταθερή) εποχιακή κατασκευή που χρησιμοποιείται για καταφύγιο (προστασία). Χρησιμοποιείται από βοσκούς ή νέους που μετακινούνται με τα ζώα προς τα θερινά βοσκοτόπια. Η τέντα είναι προσωρινή κατασκευή που συνδέεται με τη μετακινούμενη κτηνοτροφία.
Αγροδασoλιβαδικές εκτάσεις ή Δασολίβαδα
Τα συστήματα Dehesa (Ισπανία) ή Montados (Πορτογαλία) είναι μεσογειακοί βοσκότοποι, που συνδυάζουν αυτοφυή δέντρα, όπως πουρνάρι, βελανιδιά, φελλοφόρα βελανιδιά, με λιβαδική βλάστηση. Το τοπίο που προκύπτει, συνδυάζει ώριμα οικολογικά στοιχεία (δέντρα) με άλλα νεαρά στοιχεία (ποώδη βλάστηση) και διατηρεί υψηλή βιοποικιλότητα. Τα τοπία αυτά επεκτάθηκαν υπό την επίδραση της μετακινούμενης κτηνοτροφίας σε μεγάλες αποστάσεις.
Heathland (δεν υπάρχει)
Τα ρείκια είναι οικότοποι θαμνώνων και χαρακτηρίζονται από ανοιχτή, χαμηλής ανάπτυξης ξυλώδη βλάστηση και βρίσκονται σε άγονα κυρίως όξινα εδάφη ή αντίστοιχα σε φτωχά εδάφη. Μοιάζουν με τα έλη, αλλά διαφέρουν ως προς τις κλιματικές συνθήκες και τη βλάστηση.
Τα Heathland είναι γενικά θερμότερα και ξηρότερα από τους βάλτους. Τα Heathland απαντώνται στις ακτές (π.χ. μεσογειακές ακτές) καθώς και σε πεδινές περιοχές (π.χ. Γερμανία).
Εκτεταμένοι βοσκότοποι σε ακαλλιέργητα, podsol εδάφη με βλάστηση που κυριαρχείται από νάνους θάμνους, νανώδη δρυς και άρκευθους.
Τα Heathland είναι γενικά θερμότερα και ξηρότερα από τους βάλτους. Τα Heathland απαντώνται στις ακτές (π.χ. μεσογειακές ακτές) καθώς και σε πεδινές περιοχές (π.χ. Γερμανία).
Εκτεταμένοι βοσκότοποι σε ακαλλιέργητα, podsol εδάφη με βλάστηση που κυριαρχείται από νάνους θάμνους, νανώδη δρυς και άρκευθους.
Βοσκότοπος
Οι βοσκότοποι ονομάζονται επίσης λιβάδια, χορτολιβαδικές εκτάσεις που περιλαμβάνουν επίσης και άλλα ενδιαιτήματα, όπως ερεικώνες, βάλτους και θαμνολίβαδα. Η βλάστηση των βοσκοτόπων μπορεί να αποτελείται από αγρωστώδη, ψυχανθή, άλλες πλατύφυλλες πόες, θάμνους ή μία μίξη των παραπάνω ειδών.
Περιοχή διανυκτέρευσης / στάνη
Χώρος όπου το κοπάδι μπορεί να συγκεντρωθεί για διάφορους σκοπούς: στάση και βόσκηση σε προστατευμένο περιβάλλον, κτηνιατρική παρέμβαση, άμελξη.
Μικρός περίβολος κατασκευασμένος από ξύλινους φράχτες και/ή πέτρες για τη συγκέντρωση και προστασία των προβάτων.
Στην Ιταλία είναι γνωστό μόνο για τα πρόβατα . Υπάρχουν πολλά από αυτά, μερικές φορές είναι πολύ παλιά, που δεν χρησιμοποιούνται πλέον.
Στη Νορβηγία και την Ελλάδα χρησιμοποιούνται για τα νεογέννητα ζώα και επίσης για ολόκληρο το κοπάδι κατά τη διάρκεια της νύχτας
Μικρός περίβολος κατασκευασμένος από ξύλινους φράχτες και/ή πέτρες για τη συγκέντρωση και προστασία των προβάτων.
Στην Ιταλία είναι γνωστό μόνο για τα πρόβατα . Υπάρχουν πολλά από αυτά, μερικές φορές είναι πολύ παλιά, που δεν χρησιμοποιούνται πλέον.
Στη Νορβηγία και την Ελλάδα χρησιμοποιούνται για τα νεογέννητα ζώα και επίσης για ολόκληρο το κοπάδι κατά τη διάρκεια της νύχτας
Δεξαμενή
Η μετακινούμενη κτηνοτροφία απαιτεί παροχή νερού, η οποία συχνά βασίζεται σε τεχνητές, μερικές φορές πολύ παλιές, εγκαταστάσεις: π.χ. μικρές λίμνες, αλλά και κανάλια, πηγές, ή ακόμη και κινητές δεξαμενές. Υποκατηγορία: λάκος, λίμνη που κατασκευάζεται για τη διατήρηση παροχής νερού σε περιοχή με υψηλή διαπερατότητα.